คุณธรรมนำความรู้ สู่ความพอเพียง
ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) กล่าวในการมอบนโยบาย "การปฏิรูปการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ" ว่าปัจจุบันสังคมไทยอยู่ในขั้นวิกฤต จึงต้องปฏิรูปการปกครองกันใหม่ โดยเฉพาะในด้านคุณธรรมจริยธรรมเป็นเรื่องที่รัฐบาลเห็นว่ายังด้อยอยู่ ดังนั้น รัฐบาลจึงกำหนดเรื่องคุณธรรมเป็นเรื่องหลักในการให้การศึกษาแก่เยาวชน เพราะหากไม่เร่งทำอะไรให้ดีขึ้น อาจถึงขั้นทำให้สังคมล่มสลาย "นโยบายการจัดการศึกษาของรัฐบาลชุดนี้กำหนดไว้ชัดว่า คุณธรรมนำความรู้ แทนความรู้คู่คุณธรรม พร้อมเน้น ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ความสมานฉันท์ สันติวิธี โดยกระบวนการเรียนรู้โดยใช้คุณธรรมเป็นฐานจะต้องเชื่อมโยงกับ 3 สถาบัน คือครอบครัว สถานศึกษา และศาสนา หรือ "บวร" คือบ้าน วัด โรงเรียน อย่างไรก็ตาม ศธ.ได้กำหนดเป็นโครงการการเสริมสร้างคุณธรรมในระบบการศึกษาไทย ซึ่งจะเป็นแผนแม่บทในการศึกษาของไทย โดยมอบให้แต่ละหน่วยงาน และสถาบันการศึกษาพิจารณา และทบทวนสิ่งที่ทำอยู่แล้วว่ามีอะไร และมีสิ่งใหม่ที่จะเสริมเติมเต็ม โดยดึงเอาหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาเป็นเครือข่าย รวมทั้งอาจต้องฟื้นกิจกรรมบางอย่าง เช่น กิจกรรมค่าย การบำเพ็ญประโยชน์ อาสาสมัคร เป็นต้น ในระดับอุดมศึกษา ต้องเป็นที่พึ่งให้กับการศึกษาในระดับอื่นๆ ในการให้ความรู้ความเข้าใจ และเป็นตัวอย่างการเสริมสร้างคุณธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งคณะศึกษาศาสตร์ และครุศาสตร์" รมว.ศธ. ได้ย้ำนโยบายสำคัญของรัฐบาลปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งนโยบายทางด้านสังคม ซึ่ง เน้นเรื่องการเสริมสร้างคุณธรรมในสังคมไทย และเป็นเรื่องของกระทรวงทางด้านสังคมหลายกระทรวง เช่น กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงวัฒนธรรม งานบางส่วนของกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา และสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นครั้งแรกที่มีการประกาศนโยบายและร่วมกันระหว่างกระทรวงที่มีบทบาทในการพัฒนาสังคม ซึ่งถือเป็นวาระแห่งชาติ โดยแต่ละกระทรวงได้นำเรื่องนี้ไปทำแผนปฏิบัติในส่วนที่เกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ รมว.ศธ. กล่าวต่อว่า นโยบายการศึกษาไทยในรัฐบาลปัจจุบัน เน้นเรื่องการพัฒนาคนดี มีความรู้ และอยู่เย็นเป็นสุขร่วมกัน รวมทั้งได้วางแนวทางอย่างชัดเจนในเรื่อง การตระหนักสำนึกในปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ความสมานฉันท์ สันติวิธี และวิถีชีวิตประชาธิปไตย โดยมีคุณธรรมเป็นพื้นฐาน ดำเนินการประสานกันระหว่างสถาบันหลักในสังคม ๓ สถาบัน อันได้แก่ สถาบันครอบครัว สถานศึกษาและสถาบันทางศาสนา สิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องเก่าที่ถูกละเลย มา นาน แนวทางการเสริมสร้างคุณธรรมนำความรู้ และปฏิบัติตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง อาจมีแนวทาง ดังนี้ ขั้นที่ 2 กำหนดเป้าหมายการพัฒนา ร่วมกันกำหนดเป้าหมายในเสริมสร้างพัฒนาคุณธรรม และค่านิยมเศรษฐกิจพอเพียงที่เหมาะสมกับสภาพปัญหา บริบท ความสามารถ ความพร้อม วัฒนธรรมองค์กร ฯลฯ เช่น พึ่งตนเอง เรียนรู้และพัฒนาต่อเนื่อง รับผิดชอบ วินัย ใช้เหตุผล ประมาณตน ทุกคนมีส่วนร่วม คำนึงถึงประโยชน์ต่อส่วนรวม ฯลฯ ขั้นที่ 5 ร่วมกันกำหนดตัวชี้วัด เอกสารอ้างอิง : http://www.nidtep.go.th/buddhism/moral.htm |
รมว.ศธ. บรรยายพิเศษ คุณธรรมนำความรู้ สู่สังคมแห่งสันติ นายวิจิตร ศรีสอ้าน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในเปิดการสัมมนาเครือข่ายครอบครัวคุณธรรม และปาฐกถาพิเศษ เรื่อง คุณธรรมนำความรู้ สู่สังคมแห่งสันติ เมื่อวันที่ ๒๑ มกราคม ๒๕๕๐ ที่หอประชุม พลเอกสุจินดา คราประยูร โรงเรียนทวีธาภิเศก 
กระทรวงศึกษาธิการ ได้ขานรับนโยบายเรื่องการเสริมสร้างคุณธรรมในสังคมไทย โดยได้กำหนดการเสริมสร้างคุณธรรมในระบบการศึกษาไทย ซึ่งระบบการศึกษาไทยเป็นระบบเก่าที่จะต้องพัฒนาเยาวชน และเสริมสร้างวัฒนธรรมให้สอดคล้องกับความต้องการของสังคม ศธ.จึงได้ประกาศนโยบายที่ชัดเจน ซึ่งเปลี่ยนจากการพัฒนาคนให้มีความรู้คู่คุณธรรม เป็น คุณธรรมนำความรู้ ด้วยเหตุผลที่ว่า การที่จะสามารถพัฒนาคนให้เป็นคนดี พัฒนาให้เก่งและเป็นคนมีความสุขได้ เป็นเรื่องที่ไม่ยาก แต่ถ้าเน้นให้เป็นคนเก่ง ดีและมีสุข ตามหลักการที่ยึดถือในการปฏิรูปการศึกษา ยังเป็นสิ่งที่น่ากังวล เพราะเป็นเพียงคนเก่ง แต่ไม่เป็นคนดี ก็จะกลายเป็นบุคคลที่เอาเปรียบสังคม 
การศึกษา คือ บวร ซึ่งแปลว่าความเจริญรุ่งเรือง แต่แท้จริงแล้วย่อมาจากคำว่า บ้าน วัด และโรงเรียน เป็นการยึดถือมาตั้งแต่สมัยโบราณว่า กระบวนการพัฒนาคน สิ่งที่มีชีวิต คนจะเกี่ยวข้องกับ ๓ สถาบันเป็นหลัก เพราะสถาบันเหล่านี้ให้การศึกษาอบรมในทุกๆ ด้าน